“Engellilikte Normalin Anlamı” başlıklı 61. Aylık Online Değerlendirme Toplantısı tutanağı

“Engellilikte Normalin Anlamı” başlıklı 61. Aylık Online Değerlendirme Toplantısı, 28 Şubat 2022 tarihinde, Google Meet platformunda gerçekleştirildi.
Toplantıyı yaklaşık 20 kişinin takip ettiği görüldü.
Toplantıda; İletişim, Etkinlik ve Farkındalık Komisyonu - Aylık Değerlendirme Toplantısı ekibi katkılarıyla hazırlanan;
•“normal” olan ne?
•“normal”i kim belirliyor?
•“normal”in engelliler tarafından algılanış biçimi, engellilerin var oluşunu ve toplumsallaşmasını nasıl etkiliyor? gibi sorular üzerinden “normal”in ayrımcılıkla ilişkisi ve engellilik mücadelesindeki etkisi tartışıldı.

“normal olan ne?” sorusundan hareketle “normal”in, sözlük anlamının, alışıldık, var sayılan, şaşırtıcı olmayan, doğal, olağan gibi anlamlarda kullanıldığı aktarıldı. “normal”in bir geometri terimi olarak ortaya çıktığı ve bu terim üzerinden diğer bilim dallarına, kültürel aktarımlarla da toplumsal alana sirayet ettiği görüşleri paylaşıldı. “normal”i, toplumun çoğul, hakim kesiminin belirlediği, her toplumda “normal”in farklılaşabileceği konuşuldu. “normal”in engelliler tarafından engeli olmayana atfedilen bir söylem olduğu, buradan yardım ve hak temelli bakışların doğduğu ifade edildi. Çoğunlukla yardım temelli bakış açısıyla kanıksanan “normal”lik algısı toplumun her alanına sirayet etmesiyle yürürlükteki kanunlarda da engelliliğin çoğunluğa göre yaşam gereklerini yerine getiremeyen olarak tanımlanması formlarında “normal”in yeniden yeniden üretildiği vurgulandı. Bununla birlikte kanıksanan “normal”lik formlarının; erişilebilirliği, evrensel tasarımı, temel insan haklarını yok saydığı ve bu kanıksamalarla sağlamcılığın pekiştiği, ayrımcılığın gün yüzüne çıktığı dile getirildi. “normal” kabul edilen kesimin üstünlük kurmasıyla ve toplumun “normal”e göre düzenlediği yaşam alanı farkında olarak veya farkında olmayarak bütünüyle ayrımcılığı beslediğine dikkat çekildi. Pratikte yaşanılan ayrımcılık örneklerinin hiç de az olmadığı ancak uygulamada ayrımcılığa söz konusu bir yaptırımın karşılıksız kaldığı belirtildi. “normal” algısının engellilik alanında ayrımcılık doğurması ve yaşanan bütün sorunlara çözüm önerileri üretilmesi hususunda; engellilerin taleplerinde kullanılan dil ve söylemin hak çerçevesinde olması ve alanda oluşturulan verilerle hareket edilmesi gerektiği sonucuna varıldı. Kapsayıcılığın “normal” ve “anormal” ayrımı yapmadan bu algıyı ortadan kaldırabileceği, herkese yönelik ihtiyaçların temasta bulunularak kapsayıcı bir toplum düzeninin oluşturulabileceği ifade edilerek toplantı sona erdi.
Siz de aylık online değerlendirme toplantılarımızda konuşulmasını istediğiniz bir konuda gündem önerisinde bulunmak için, gündem öneri formunu kullanabilirsiniz